Een beter milieu begint niet bij jezelf

Ruil- en weggeefboek!
by Jaap Tielbeke | |
ISBN: 9789493168435 Global Overview for this book
Registered by estroocloeck of Haarlem, Noord-Holland Netherlands on 5/17/2022
Buy from one of these Booksellers:
Amazon.com | Amazon UK | Amazon CA | Amazon DE | Amazon FR | Amazon IT | Bol.com
This book is in the wild! This Book is Currently in the Wild!
1 journaler for this copy...
Journal Entry 1 by estroocloeck from Haarlem, Noord-Holland Netherlands on Tuesday, May 17, 2022
In de jaren ’90 waren er spotjes om ons aan te zetten tot energiebesparing: Een beter milieu begint bij jezelf. Niet dus, stelt Jaap Tielbeke in het uitstekende Een beter milieu begint niet bij jezelf uit 2020. Want: we zijn ruim 20 jaar verder en er is niets verbeterd aan het milieu, integendeel. En laten we nou niet doen alsof juist wij de schuldigen en de verantwoordelijken zijn. Zo makkelijk is het niet. De maatschappij moet anders ingericht worden.

Het boek Een beter milieu begint niet bij jezelf …

… trekt heel terecht de vergelijking met de Coronacrisis. Er werden/ worden vergaande maatregelen getroffen door de overheid, wat bewijst dat als de situatie maar urgent genoeg is er veel mogelijk is. De ecologische crisis is óók urgent en heeft óók behoefte aan maatregelen vanuit de overheid.

De 'jezelf'-spotjes hadden wel enig nut: ze gaven ons handelingsperspectief, zo voelden we ons minder machteloos, we konden (als consument) in actie komen. Psychologisch prima, ecologisch minder nuttig. Tielbeke wil ons in zijn boek een ander handelingsperspectief geven: we kunnen als burger in actie komen. De barricaden op! Dat kan ook ecologisch succesvol zijn.

4 mythes ontzenuwd

Het eerste deel van het boek is gericht op het ontzenuwen van een aantal mythes. Ten eerste die van ‘de schuld van de mensheid’. We zijn met teveel en blijven ons vermenigvuldigen. En we hebben als mensheid bedacht dat kolen stoken voor een stoommachine een goed idee was, dat was onvermijdelijk in onze ontwikkeling. Onzin. Het gaat niet om over-populatie, maar om over-consumptie. En om winst.

Tussen 1980 en 2005 groeide de wereldbevolking, sub-Sahara Afrika was verantwoordelijk voor 19% hiervan, en voor 3% stijging van de CO2 emissie. Noord Amerika was verantwoordelijk voor 4% bevolkingsgroei en 14% meer emissie.
In Niger heeft een moeder gemiddeld (!) 7 kinderen, en stoot een inwoner 0,11 megaton CO2 uit. In Nederland heeft een moeder 1,7 kinderen en stoot een inwoner 174 megaton CO2 uit.
De stoommachine werd niet uitgevonden door ‘de mensheid’ maar door een fabriekseigenaar in Groot-Brittannië die minder menselijke arbeid wilde. (En niet omdat hij het zo zielig vond dat die arbeiders zo hard moesten zwoegen).
Gedragsverandering, boekhouders en technologie

De tweede mythe is die van de groene consument, het idee dat we met individuele gedragsverandering het tij kunnen keren. Onzin. Het gaat om bedrijven die bewust schadelijke processen instandhouden. Zelfs het duurzame Unilever doet mee, want is de grootste verbruiker van palmolie, die de jungle in Indonesië vernietigt. Daar is een structurele oplossing voor nodig.

De derde mythe gaat over het bijhouden van CO2-emissies en de emissiehandel, waarbij multinationals als Tata Steel gratis uitstootrechten kregen, en universiteiten en ziekenhuizen moeten betalen. De rapportages over emissies zijn onbetrouwbaar en de prijs van de emissierechten veel te laag om impact te hebben, stelt Tielbeke. En de focus op de ‘boekhoudkundige’ CO2-emissies lost niet alle aspecten van de ecologische crisis op. Hoge CO2 is eerder een symptoom van de crisis: een verstoorde verhouding tussen ons en de planeet.

Als laatste mythe de ‘technofix’, het vertrouwen in technische innovaties, zoals geo-engeneering, en andere oplossingen, zoals nóg meer koeien per m2 houden. In het verleden hebben we óók allerlei technischer innovaties gehad, zoals zuiniger auto’s, die toch niet het gewenste resultaat opleverden: we gingen gewoon meer rijden. Er worden de laatste jaren steeds meer elektrische auto’s verkocht, en toch neemt het verbruik van fossiele brandstoffen toe. Hoeveel vertrouwen moet je hebben in het resultaat van toekomstige technofixes?

Wat kunnen we doen?

Nu we een beter beeld hebben van de problemen en de minder goede oplossingen, presenteert Tielbeke drie oplossingsrichtingen waar we wél wat mee kunnen en waar we als burger invloed kunnen hebben: in de rechtbank, op de barricaden en bij de politiek.

Er komen steeds meer rechtszaken: tegen de staat, tegen bedrijven, tegen bestuurders. Met goede resultaten, dat zeker. Maar zo zijn de sigarettenfabrikanten ook aangepakt, en dat heeft decennia geduurd. Zoveel tijd hebben we niet! De rechtszaak van Urgenda duurde 6 jaar! Dit soort rechtszaken zal waarschijnlijk zorgen voor bewustwording, maar er is meer nodig.

Activisme dan. Denk aan Greta Thunberg, maar ook aan Follow This, een activistische aandeelhouder van de fossiele bedrijven. Nu is het zo dat angst verlammend werkt, maar woede spoort aan tot actie, en voor woede is een vijand nodig. Het is dus nodig om een schuldige aan te wijzen. De lakse politici ('How dare you’), en de vervuilende bedrijven. Activisme, zoals demonstraties, genereert media-aandacht en is al eerder het begin van systeemverandering geweest (vrouwenkiesrecht, homohuwelijk).

En dan de politiek. Er is sprak van lakse politici, maar ook van vooruitgang. De Green New Deal bijvoorbeeld, in 2018 geïnitieerd in de VS door de activistische AOC en door Europa overgenomen. Zo’n Green New Deal is een aantrekkelijk vergezicht, een soort routekaart, waar er daarvoor alleen maar kritiek was uit de activistische hoek. Nu is er wel kritiek op de ‘socialistische’ componenten, die echter nodig zijn om de lasten niet (alleen) bij de lage inkomens te leggen, die in slecht geïsoleerde huurwoningen wonen en dus een hogere elektra-rekening krijgen, die geen budget hebben voor een elektrisch auto en dus een milieutaks over hun oude diesel moeten betalen. Daar moet wat tegenover staan. Beter OV, bijvoorbeeld. Gratis isolatie. Het hele systeem van ‘uitbuiting’, zowel van mensen als van de natuur, moet op de schop.

Individuele acties

Individuen kunnen toch wél het verschil maken, kunnen impactvolle acties ondernemen. Greta had kunnen stoppen met vliegen en verder gewoon naar school kunnen gaan. Roger Cox (de jurist van Urgenda) had vegetariër kunnen worden en verder niks. AOC had zonnepanelen op haar dak kunnen leggen, maar uit de politiek kunnen blijven. Dan was er veel minder vooruitgang geboekt. Je kunt dus wél het verschil maken, als je verder gaat dan stoppen met vliegen, vegetariër worden en zonnepanelen op je dak leggen.

Evaluatie

Dit is een met passie geschreven boek wat bovendien heel fijn leest. Tielbeke zwaait niet met het vingertje van de dominees en refereert regelmatig naar zijn eigen halfslachtigheid. Mooi als je je zo kwetsbaar kunt opstellen, het maakt het herkenbaar voor de lezers.

De problemen van klimaatverandering worden goed geduid, met veel verwijzingen naar boeken voor verdieping (waaronder De onbewoonbare aarde en Brand, die ik ken en van harte aanbeveel), maar presenteert geen nieuwe inzichten. Dat mag je ook niet verwachten, de IPCC-rapporten zijn de basis. Het is een goed overzicht voor mensen die nog niet helemaal ingelezen zijn over klimaatverandering. Prettig is dat veel voorbeelden over de Nederlandse situatie gaan, hier heb ik zeker wat van opgestoken.

De insteek voor de 'oplossing' is goed gevonden: je hoeft je niet schuldig te voelen, maar je moet wél wat doen, en zeker wat meer dan de spotjes van vroeger voorstelden.

Minpuntje: het boek is na één keer al ‘stukgelezen’. Sorry, volgende lezer!

Released 1 yr ago (5/17/2022 UTC) at Stoofsteeg 35-49 minibieb / LFL (niet openbaar) in Haarlem, Noord-Holland Netherlands

WILD RELEASE NOTES:

Hey daar vinder!

Je hebt me gevangen!

Meld hier op de site dat ik bij jou ben, dat kan met een avatar, maar eventueel óók anoniem. In ieder geval gratis, zonder SPAM en zonder verplichtingen!
Lees mij en laat mij dan weer vrij. Mijn voorgaande lezers kunnen mijn reizen volgen, en als je je registreert bij BookCrossing kun jij ook mij en je andere boeken volgen over de wereld! Iedere keer dat het boek opgepikt, gelezen en vrijgelaten wordt, krijg je een emailtje.

Vrijlaten kun je doen door mij naar de vindplek terug te brengen,
óf je geeft me door aan een vriend/vriendin, je tante of neef,
óf je laat me ergens los in het wild, bijvoorbeeld op het station of op een bankje.
Neem me mee op vakantie! Of laat me achter op je werk. Of bij de tandarts....
Wat jij wilt! Zet me echter niet in je kast, daar word ik ongelukkig van... :-(

Want ik hou van reizen! Veel leesplezier met mij!


Released 1 yr ago (7/11/2022 UTC) at Generaal Spoorlaan 8 minibieb / LFL in Haarlem, Noord-Holland Netherlands

WILD RELEASE NOTES:

Hey daar vinder!

Je hebt me gevangen!

Meld hier op de site dat ik bij jou ben, dat kan met een avatar, maar eventueel óók anoniem. In ieder geval gratis, zonder SPAM en zonder verplichtingen!
Lees mij en laat mij dan weer vrij. Mijn voorgaande lezers kunnen mijn reizen volgen, en als je je registreert bij BookCrossing kun jij ook mij en je andere boeken volgen over de wereld! Iedere keer dat het boek opgepikt, gelezen en vrijgelaten wordt, krijg je een emailtje.

Vrijlaten kun je doen door mij naar de vindplek terug te brengen,
óf je geeft me door aan een vriend/vriendin, je tante of neef,
óf je laat me ergens los in het wild, bijvoorbeeld op het station of op een bankje.
Neem me mee op vakantie! Of laat me achter op je werk. Of bij de tandarts....
Wat jij wilt! Zet me echter niet in je kast, daar word ik ongelukkig van... :-(

Want ik hou van reizen! Veel leesplezier met mij!


Released 1 yr ago (7/11/2022 UTC) at Generaal Spoorlaan 8 minibieb / LFL in Haarlem, Noord-Holland Netherlands

WILD RELEASE NOTES:

Hey daar vinder!

Je hebt me gevangen!

Meld hier op de site dat ik bij jou ben, dat kan met een avatar, maar eventueel óók anoniem. In ieder geval gratis, zonder SPAM en zonder verplichtingen!
Lees mij en laat mij dan weer vrij. Mijn voorgaande lezers kunnen mijn reizen volgen, en als je je registreert bij BookCrossing kun jij ook mij en je andere boeken volgen over de wereld! Iedere keer dat het boek opgepikt, gelezen en vrijgelaten wordt, krijg je een emailtje.

Vrijlaten kun je doen door mij naar de vindplek terug te brengen,
óf je geeft me door aan een vriend/vriendin, je tante of neef,
óf je laat me ergens los in het wild, bijvoorbeeld op het station of op een bankje.
Neem me mee op vakantie! Of laat me achter op je werk. Of bij de tandarts....
Wat jij wilt! Zet me echter niet in je kast, daar word ik ongelukkig van... :-(

Want ik hou van reizen! Veel leesplezier met mij!


Are you sure you want to delete this item? It cannot be undone.